PISZ – zwiedzamy miasto i Muzeum Ziemi Piskiej
PISZ.
No przecież piszę….
To kolejne miasto warte odwiedzenia latem od strony wody, tu rozpoczyna się południowo-wschodnia część szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Można do Pisza lub jego okolicy nad jeziorem Roś przypłynąć jachtem, by zwiedzić ten teren. Tu przypływają niektóre nasze rejsy szkoleniowe żeglarskie na patent i rekreacyjne, które organizujemy. Dla osób jadących samochodem do Giżycka na przykład z Warszawy może być to również ciekawy punkt przystankowy położony na trasie (do Giżycka stąd pozostaje około godzina drogi). Miasto warte zwiedzenia również poza sezonem.
Nasz przewodnik po mieście, co warto zobaczyć, zabytki, atrakcje:
Zaczynamy od Muzeum Ziemi Piskiej, godziny otwarcia w miesiącach wrzesień – czerwiec: pon.-pt. 8:00-16:00, lipiec – sierpień: pon.-pt. 9:00-17:00, sob.-nd. 10:00-14:00.
Ceny biletów (2020r.): normalny 8zł, ulgowy 4zł. Przewodnik do grup zorganizowanych (niezwykle kompetentny, o bardzo dużej wiedzy) 10zł.
Muzeum Ziemi Piskiej znajduje się w ratuszu przy rynku głównym – Plac Daszyńskiego 7, wejście zlokalizowane jest na tyłach budynku.
Neogotycki ratusz (to tu mieści się muzeum) i baszta – obecnie restauracja:
Mapa miasta:
Niesamowite wrażenie na odwiedzających muzeum sprawia ekspozycja, na której przedstawiona jest fauna Puszczy Piskiej i nie tylko, towarzyszą jej dźwięki zwierząt. Można poczuć się jak w głębi puszczy. Pierwsza część to wystawa przyrodnicza:
Na ekspozycji znajduje się mnóstwo gatunków zwierząt, ale tylko takich, które zostały znalezione już martwe, zginęły w wypadkach drogowych lub tym podobnych.
Dużo zwierząt. Gdy przebrniecie przez nasze muzealne zdjęcia, czekają na Was poniżej ciekawostki i zwiedzanie miasta 😉
Bóbr 🙂 Bobrów na ekspozycji jest kilka, małe i dorosłe, w końcu okazja by obejrzeć je z bliska.
Sale archeologiczna i historyczne:
Rogi tura – możdżenie, wydobyte z rzeki Pisy podczas budowy mostu w 2009 roku.:
Tak wyglądał kiedyś zamek w Piszu, makieta:
Sala etnograficzna:
Obok muzeum znajduje się biblioteka, a w niej aktualnie wystawa o Ildefonsie Gałczyńskim, który spędzał czas latem na mazurach, w leśniczówce Pranie pisał wiersze i inne swoje ważne dzieła, m.in. Kronikę Olsztyńską:
Zwiedzamy miasto:
W starym ratuszu przy rynku mieści się Prokuratura Rejonowa, Urząd Stanu Cywilnego, Muzeum Ziemi Piskiej i biblioteka.
Na ulicach można zobaczyć ciekawe pojazdy, jeden ze spotkanych powyżej 😉
Ryglowy (szachulcowo – murowany) kościół św. Jana Chrzciciela z 1843r. położony jest na północny zachód od rynku, nieco w tyle, nie widać go wyraźnie z głównej ulicy, ale warto podejść i zobaczyć z bliska.
Kamienna wieża kościoła podwyższona nadstawą z zegarami i hełmem stożkowym są pozostałością starszego kościoła pochodzącego z 1739r.. Z wcześniejszej budowli zachowały się jedynie resztki fundamentów i sklepień piwnicznych. We wnętrzu późnorenesansowy ołtarz główny.
Obok na dziedzińcu, w klatce siedzą króliki 🙂
Skrzyżowanie z widokiem na główny plac i rynek miasta, niektóre domy z XVIII i XIX wieku:
Trzyskrzydłowy, neogotycki ratusz z 1900r. stoi w centrum, na osi rynku głównego. Na skrzydłach zewnętrznych jego głównych drzwi wejściowych widnieje herb Pisza – głowa św. Jana Chrzciciela.
Kamienna baba pruska – posąg przeniesiony do Pisza z Wejsun. Stoi wyeksponowana na tafli głównego, zmodernizowanego placu – rynku. Została ona znaleziona we wsi Wejsuny w 1872 roku, a w 1969 roku została przewieziona do Pisza i do 2010 roku stała obok ratusza przy baszcie. Uważa się, że autorem tej rzeźby było staropruskie plemię Galindów i przedstawia jakieś czczone przez nich bóstwo. Według innych „babę” wyrzeźbił mieszkaniec Wejsun na pamiątkę przemarszu wojsk Napoleona.
Baba pruska z profilu:
Obok modernistycznego budynku Klubu Kultury, w którym mieści się również Informacja Turystyczna, znajduje się pomnik Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Po prawej mały amfiteatr. W budynku klubu cyklicznie organizowany jest „Otwarty Turniej Jednego Wiersza o Srebrną Monetę Gałczyńskiego”.
Po lewej przy ulicy Ratuszowej znajduje się neogotycka baszta zbudowana na planie kwadratu, obecnie restauracja „Baszta”. Obok niej niegdyś stał kamienny posąg Baby Pruskiej. Budynek pochodzi z II połowy XIX wieku. Obiekt był częścią zabudowań dawnego browaru „Masovia” należącego do rodu Bayerów:
Widok na tyłach rynku. Widoczny na zdjęciu żółty budynek z czerwonym dachem (rośnie przy nim drzewo) zwany jest Domem Królewskim. Znajduje się przy ul. Rybackiej 8, na rogu ulicy 1 Maja i pochodzi z XVIII wieku. Jego nazwa powstała w wyniku opowieści, o tym jak nocował w nim król August II Mocny. Nie jest to jednak możliwe, gdyż nie zgadzają się daty – budynek jest zbyt młody. Może tak być, że na miejscu obecnego, wcześniej stał inny obiekt, w którym zatrzymywał się król. Budynek jest w dobrym stanie, obecnie mieści się w nim Ognisko Muzyczne prowadzone przez Towarzystwo Muzyczne im. Emila Młynarskiego.
Podejście na most pieszy – kładkę nad rzeką Pisą (przejście znajduje się na tyłach ratusza):
Widok na południe miasta i rzeki.
Rzeka Pisa jest najczystszą rzeką Pojezierza Mazurskiego. Jest dopływem Narwi i wypływa z pobliskiego jeziora Roś.
Po drugiej stronie mostu pieszego można dojść do takiej bajkowej piernikarni – kawiarni „Piernikarnia Cafe„. Kto ma ochotę się pobujać na koniku i spróbować mazurskiego piernika? Może być ciekawie 🙂 Podobno najlepsze pierniki z Mazur.
Aleja spacerowa nad rzeką Pisą. Od strony starego miasta ulokowane są hotele i restauracje, a przy kładce pieszej stacjonuje latem statek wycieczkowy „Smętek”.
Most pieszy – kładka nad rzeką Pisą. Bardzo uczęszczany przez mieszkańców.
Skatepark i siłownia plenerowa nad rzeką, tuż przy obwodnicy miasta:
Wracamy w stronę mostku pieszego.
Hotel *** „Nad Pisą”:
Szeroka aleja prowadzi na północ nad jezioro Roś. Na wschodnim brzegu znajdują się skate park, plac zabaw, park i pomnik Melchiora Wańkowicza z ławeczką.
Pomnik słynnego reportażysty Melchiora Wańkowicza (podobno jedyny w Polsce), wykonawcą jest Andrzej Renes, absolwent rzeźby na warszawskiej ASP – „Przedstawiłem Wańkowicza jako młodego, dynamicznego reportera, który ma na sobie krótkie spodenki i marynarkę z kieszeniami w których trzyma różne rzeczy. Wyposażony jest w aparat typu skrzynkowego, dwuobiektywowy. Na głowie ma beret.” – mówi autor pomnika. „Pomysł był taki – dodaje artysta – aby ci, co chcą obejrzeć pomnik, mogli najpierw dojść do niego przez park po jednej stronie Pisy, następnie przejść przez most na drugą stronę rzeki, a potem jeszcze zajrzeć do muzeum. To będzie naprawdę intensywne, wyzwalające energię, spotkanie, co pasuje przecież do Wańkowicza i jego niezwykłej energii twórczej„.
Pisa w języku Prusów oznaczała bagno.
Na zachodnim brzegu rzeki usytuowane są szalety miejskie w przebudowanym schronie, który stoi w miejscu ustępowej wieży zamkowej (tak, tu znajdowała się niegdysiejsza krzyżacka toaleta 🙂 ) położona kiedyś przy nurcie rzeki. Bieg rzeki został uregulowany w późniejszych latach, jej meandry wyprostowano.
Pozostałości murów przyziemia krzyżackiego zamku gotyckiego. Tylko to po nim pozostało, a był dużym obiektem. Z zamkiem piskim wiąże się legenda o przejściu podziemnym przeprowadzonym pod dnem Pisy, wiodącym do dawnego folwarku krzyżackiego w Łupkach.
Nowy port z y-bomami i slipo-skocznią 😉
Dawny most kolejowy został niedawno zastąpiony nowym. Stary jest oczyszczany i będzie zaadoptowany na obiekt usługowy.
Most drogowy w centrum miasta:
Slipo-skocznia 😉 :
Relikty ścieżki parkowej prowadzącej w stronę rynku głównego.
Tablica upamiętniająca 🙂 – Przebudowa umocnienia brzegów rzeki Pisy wraz z budową basenu portowego i budową kładki pieszej pod mostem kolejowym w celu zwiększenia atrakcyjności turystycznej zasobów dziedzictwa naturalnego obszaru Wielkich Jezior Mazurskich.
Przy moście drogowym nad rzeką, na skwerze tuż obok rynku miejskiego znajdziemy pomnik „Na tropach Smętka” Melchiora Wańkowicza. Po przeciwległej stronie rzeki stoi rzeźba jego postaci. To Melchior Wańkowicz był autorem hasła „cukier krzepi”.
Pomnik upamiętnia trasę po międzywojennych Mazurach pokonaną w 1935 roku przez Melchiora Wańkowicza i jego młodszą córkę kajakiem „Kuwaka”. Wrażenia spisał w książce „Na tropach Smętka”. Na okładce pierwszego, przedwojennego wydania znajduje się meandrująca rzeka Pisa.
Więcej o Wańkowiczu oraz audiobook książki w oddzielnym naszym wpisie tutaj: https://kursmazury.com/na-tropach-smetka/
Mapa wyprawy Melchiora Wańkowicza – po rzekach i jeziorach Pojezierza Mazurskiego oraz objazd samochodem pozostałych terenów Warmii i Mazur:
Wejście na rynek przy głównej szosie miasta. Widać zachowany stary słup elektryczny.
XIX-wieczny budynek parafii ewangelicko-augsburskiej przy Placu Daszyńskiego :
Dawna siedziba straży pożarnej – remiza:
Malownicza uliczka na tyłach ratusza.
W Piszu znajdują się dwie wieże ciśnień: kolejowa oraz miejska.
Piska zabytkowa, kolejowa wieża ciśnień powstała w latach dwudziestych XX wieku i jest przykładem architektury przemysłowej tego okresu. Wieża wraz ze stacją pomp oraz znajdującą się na peronie ostatnią pompą wodną są pozostałościami stacji kolejowej powstałej na początku XX wieku.:
Wieża ciśnień miejska przystosowana jest od 2013 roku do zwiedzania i znajduje się w mieście przy ul. Gdańskiej 11. Wybudowana została w 1907 roku, a wpisana do Rejestru Zabytków w roku 2007. Wejście dostępne jest przez Bistro Wieżę serwującą burgery, naleśniki, śniadania i obiady. Schody oraz winda wewnętrzna prowadzą na dwupoziomowy, przeszklony taras widokowy. Można z niej obserwować miasto i prace toczące się w pobliskiej fabryce sklejek. Godziny otwarcia od poniedziałku do piątku: 8:30 do 15:45.
Schron bierny Regelbau 502 i trasa historyczna znajdują się na obrzeżu miasta. Na temat schronu więcej w naszym oddzielnym wpisie na blogu https://kursmazury.com/muzeum-fortyfikacji-piska-pozycja-ryglowa/ – zachęcamy do zwiedzania. Fragment wnętrza schronu:
Zapraszamy na nasz kanał YouTube, Facebook i Instagram oraz do skorzystania z oferty obozów, rejsów i szkoleń żeglarskich, motorowodnych oraz czarterów jachtów na mazurach.
www.kursmazury.com
QRS MAZURY Szkoła Sportów Wodnych i Ekstremalnych
:: czartery jachtów :: szkolenia żeglarskie :: rejsy :: kursy motorowodne :: zielone szkoły na wodzie :: egzaminy :: drony :: i inne…